Column: datapaspoort, last of lust?

Het idee is op zich logisch. Elk product krijgt een digitale identiteit, vol informatie over grondstoffen, milieu-impact, herkomst en recyclebaarheid. Europa wil zo de circulaire economie een zetje geven. Minder verspilling, meer hergebruik, transparantie voor iedereen in de keten. Mooie doelen, maar in de praktijk betekent het vooral: data, data en nog eens data.

Datahoofdpijn in de bouwketen

Vanaf 2026 moeten de eerste productgroepen aan de slag. Batterijen, elektronica en textiel trappen af, maar bouwmaterialen volgen niet veel later. Denk aan isolatie, hout, verf en staal. En wie denkt: dat gaat mijn groothandel wel voorbij, heeft het mis. Producenten moeten hun informatie digitaal beschikbaar stellen, en groothandels moeten die kunnen ontvangen, doorgeven en beheren.

En daar wringt de schoen. Want wie weet precies wat er in elke plaat multiplex of in elke zak cement zit? De Europese regels zijn nog niet eens tot in detail uitgewerkt, maar de verwachting is duidelijk: wie straks geen gestructureerde productdata kan delen, ligt uit de keten.

Slimme spelers ruiken kansen

Toch hoeft het digitale paspoort geen hoofdpijndossier te worden. Slimme groothandels zien het als kans om hun positie in de keten te versterken. Investeren in betrouwbare productinformatie wordt belangrijk voor aannemers, bouwbedrijven en overheden die circulair willen bouwen. Betrouwbare data worden de nieuwe valuta.

Tussen compliance en commercie

Er zit wel een prijskaartje aan. Nieuwe IT-systemen, datakoppelingen, personeel dat snapt hoe je duurzaamheidsdata verwerkt. Het kost allemaal tijd en geld. Zeker voor middelgrote spelers die al worstelen met margedruk. En wie te laat aanhaakt, kan letterlijk niet meer meedoen: zonder digitale aansluiting geen orders, geen aanbestedingen, geen leveringen.

Toch is dit ook het moment om ermee aan de slag te gaan. Bouwmaterialen zijn straks niet alleen een fysiek, maar ook digitaal product. En wie dat goed organiseert, kan efficiënter werken, verspilling voorkomen en duurzamer ondernemen.

De tijd tikt

Het digitale productpaspoort is geen toekomstmuziek, maar een actuele ontwikkeling. De bouwgroothandel die het ziet als extra administratie, zal er last van hebben. De groothandel die het ziet als middel om slimmer te werken en klanten beter te bedienen, plukt er straks de vruchten van.

Het digitale productpaspoort is een versneller binnen de transitie naar transparante en duurzame ketens. Door nu al te investeren in databeheer, kunnen groothandels proactief inspelen op toekomstige Europese regelgeving. Daarmee positioneert de groothandel zich als regisseur in de bouwketen.

Dirk Mulder, Sectorbanker ING