Isolatie is een thema met structurele aandacht van klanten

Suzanne Hoogers, senior communicatieadviseur, Milieu Centraal

“Binnen het thema isolatie zien wij onder andere een opkomst in de belangstelling voor betere isolatiematerialen, waarbij ook biobased materialen steeds meer aandacht krijgen. Milieu Centraal maakt al een tijd een ranking op basis van milieukosten voor een specifiek materiaal: de impact van productie, transport, gebruik en recycling in verhouding tot de energiebesparing. Uit de meest actuele beoordeling blijkt dat biobased materialen voor veel toepassingen als beste keuze gelden. Denk dan aan vlasplaten, materialen van gerecyclede kleding en thermosheets (warmtereflecterende folie). Sommige van deze materialen hebben nog wel wat terrein te winnen ten opzichte van meer reguliere materialen zoals glas- en steenwol. Daarom helpen we woningeigenaren op onze site bij die keuze. Daarbij kijken we dus per maatregel (dakisolatie, gevelisolatie met voorzetwand, vloerisolatie, etc.) hoe de verschillende isolatiematerialen scoren en wat daarin de beste keuze is. Die informatie wordt goed gelezen. Als mensen dan willen kiezen voor biobased isolatiematerialen, dan stimuleert de overheid die keuze met een bonus op de ISDE-subsidie. Daardoor wordt de keuze voor dit materiaal ook financieel aantrekkelijker.”

Noodzaak

“Maar voordat een gemiddelde woningeigenaar naar het precieze type isolatiemateriaal gaat kijken, heeft hij of zij al een hele reis achter de rug. Wat natuurlijk begint bij de noodzaak: voelen mensen de noodzaak om te isoleren? Daar is natuurlijk een hele directe link met de schommelingen in energieprijzen. Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak, vanaf het moment dat de energieprijzen fors stegen, ontstond een spectaculaire belangstelling voor isolerende maatregelen. Nu de energieprijzen weer genormaliseerd lijken te zijn, zien woningeigenaren minder direct de noodzaak tot het nemen van isolerende maatregelen. Dezelfde observatie kun je loslaten op seizoensgebonden belangstelling. In de zomer is er minder interesse, maar zodra de verwarming weer aan moet, neemt de belangstelling toe. Terwijl een goed geïsoleerd huis natuurlijk ook een voordeel oplevert in de zomer, want dan blijft het langer koel. Dus ook de zomermaanden zijn ideaal om beter te gaan isoleren. Dan ben je voorbereid op de winter en lekt er minder warmte weg. Verder is het belangrijk om te benadrukken dat isolatie niet alleen een kwestie is van energiebesparing en kostenreductie. Het draagt ook bij aan een hoger wooncomfort en een betere leefomgeving. Dit maakt isolatie tot een investering die zich op meerdere fronten terugbetaalt.”

Totaalbeeld

“Als mensen de noodzaak voelen om te verduurzamen, is de volgende vraag natuurlijk: waar begin ik? Daarbij is het belangrijk een totaalbeeld te krijgen van je huis en de verbetermogelijkheden. Dat inzicht bieden wij via een online tool: de Verbetercheck op Verbeterjehuis.nl. Die website van ons is er gekomen naar aanleiding van het Klimaatakkoord, waarin is afgesproken dat er voor huiseigenaren één overzichtelijke plek moet zijn waar zij advies kunnen krijgen over energiebesparende maatregelen en de besparing, kosten, financiering en uitvoering van die maatregelen. Als mensen de Verbetercheck doen, dan krijgen ze daar direct inzicht in.”

Dhz-vaardigheden

“Als je dan weet wat er mogelijk is aan verbeteringen in je huis is natuurlijk de vraag of je die verbeteringen zelf gaat uitvoeren of dat je het uitbesteedt. Er zijn best wat isolatiemaatregelen die je ook prima zelf kunt uitvoeren, maar we weten uit eigen onderzoek dat veel consumenten onzeker zijn over hun eigen doe-het-zelf-vaardigheden. Veel mensen twijfelen of ze isolatieprojecten zelf goed kunnen uitvoeren zonder fouten te maken die hun huis beschadigen. Wij adresseren deze zorgen met gedetailleerde instructie­video’s en stappenplannen en stellen veel van die middelen ook beschikbaar aan bouwmarkten via de stuurgroep Doe Het Zelf – Doe Het Duurzaam. Bouwmarkten besteden zelf ook veel aandacht aan de onzekerheid die potentiële klussers kunnen ervaren en dat is heel goed. Vaak gaat het daar wel om video’s voor specifieke klussen en wij hebben ook instructies ontwikkeld voor de stappen ervoor: hoe ontdek je bijvoorbeeld wat er al in je dak zit en wat dus ook bepaalt wat voor isolatiemateriaal je voor die klus kunt gebruiken? Ook dat helpt om die eerste stappen van een dhz-klus al zeker én inhoudelijk goed te zetten.”

Regels

“Als mensen isolatiemaatregelen nemen die ingrijpen op de gevel of het dak, dan is het belangrijk dat ze rekening houden met de regels die gelden voor bescherming van kwetsbare diersoorten. Bij isolatie van een schuin dak van binnenuit, een typische dhz-maatregel, speelt dit ook. Ik weet niet in hoeverre bouwmarkten dit al in hun communicatie naar klanten hebben opgenomen, maar het is belangrijk dat mensen weten met welke wettelijke regels ze rekening moeten houden. Want als er grote naden of gaten in het dakbeschot of de aansluiting van het dak op de gevel zitten (groter dan 7mm), dan moet je alert zijn op de mogelijke aanwezigheid van beschermde dieren. Tijdens het broedseizoen (tussen 1 april en 1 augustus) moet je dan sowieso contact opnemen met een ecoloog of natuurvriendelijk isolatiebedrijf om je verder te helpen. En buiten die periode ligt het eraan of je ook sporen vindt als makkelijk te verpulveren poepjes of vlindervleugels. Als je die vindt, is het belangrijk dat je ook contact opneemt met een ecoloog of natuurvriendelijk isolatiebedrijf. Bouwmarkten kunnen hierover meer informatie vinden op de pagina over natuurbescherming in de Omgevingswet op onze eigen site.

Verder hoeft het niet alleen om grote ingrepen te gaan. Kleinere maatregelen kunnen net zo goed een groot verschil maken. Radiatorfolie en radiatorventilatoren zijn handige oplossingen voor mensen met een beperkt budget of huurders die niet alle grote maatregelen kunnen toepassen.”

Circulariteit

“Tot slot, naast de focus op biobased en milieuvriendelijke materialen, is er ook een groeiende aandacht voor de circulariteit van bouwmaterialen. Het is essentieel om materialen te kiezen die niet alleen duurzaam zijn in gebruik, maar ook aan het einde van hun levenscyclus eenvoudig kunnen worden hergebruikt of gerecycled. Dit draagt bij aan een circulaire economie en vermindert de totale milieubelasting van bouwprojecten.”

Ceceline Jacobs, Hubo Made

“Na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, toen de energieprijzen fors toenamen, groeide de belangstelling voor energiebesparende maatregelen razendsnel. Achteraf moeten we constateren dat er vooral sprake was van een soort hype, zeker nu de energieprijzen weer enigszins zijn genormaliseerd. De aandacht voor energiebesparende maatregelen is nu een stuk minder. Wat we wel zien, is dat er vanuit de gemeente een duurzaamheidsteam is opgericht die particulieren ondersteunt bij het duurzamer maken van hun woning. Dat team richt zich op specifieke, minder draadkrachtige consumenten en helpt hen bij het aanbrengen van isolerende maatregelen als buisisolatie, radiatorfolie, tochtstrips, noem maar op. Dat is zeker ook voor ons een interessante inspanning, temeer omdat materialen bij ons worden aangeschaft. En daar zijn interessante bedragen mee gemoeid. Verder: consumenten reageren toch vooral in het moment zelf. Isolerende maatregelen worden pas actueel als het kouder wordt en mensen zich gaan afvragen waar die tocht vandaan komt. Pas dan breekt het moment aan om de aankoop van een tochtstrip te overwegen.”
Isolatie heeft niet alleen betrekking op grote projecten: ook kleinere maatregelen, zoals het aanbrengen van radiatorfolie, hebben energiebesparende effecten.

Ruud Verkroost, Gamma Helmond

“Helaas: er is dit jaar geen subsidievoucher vanuit de gemeente beschikbaar. Je merkt in ieder geval dat een dergelijke ondersteuning effect heeft op de belangstelling voor oplossingen. We zitten nu min of meer op het niveau van de periode waarin de energieprijzen nog acceptabel waren. Het is natuurlijk ook zo dat de media een flinke rol hebben gespeeld in het aanjagen van isolatiebelangstelling. De teneur was: iedereen heeft de verkeerde energiecontracten, we gaan met z’n allen vreselijk veel geld betalen om ons huis comfortabel te houden. Die angst is grotendeels weggezakt, terwijl je natuurlijk evenmin moet vergeten dat er een zekere vorm van isolatieverzadiging is opgetreden. Nederland heeft een isolatie-­inhaalslag laten zien, we gaan het dak aan binnenzijde niet nog een keer aanpakken.

Wat ik verder zie, is dat de belangstelling voor natuurlijke isolatiematerialen nog niet echt op gang komt. Consumenten blijven vooral trouw aan traditionele materialen als steen- en glaswol. Wat ik bijvoorbeeld hoor onder klanten is dat er angst bestaat dat muizen zich in een materiaal als vlasisolatie gaan nestelen. Het is immers toch een product van plantenmateriaal. Blijkbaar is dat een reden om juist voor de gebruikelijke materialen te kiezen.”

Imke de Jong, Praxis Sneek

“De belangstelling is niet zo overdonderend meer als in de periode toen de energieprijzen omhoogschoten, maar toch loopt het isolatiemateriaal nog altijd goed door. We hebben zeker niet te klagen. We hebben deels een assortimentswissel doorgevoerd, waarbij er meer aandacht is gekomen voor biobased varianten. De consument blijkt daar in toenemende mate belangstelling voor te hebben. Ook van isolatiemateriaal wordt een bepaalde duurzame kwaliteit verwacht.

Ik heb voorheen in de vestiging in Drachten gewerkt, waar de gemeente duurzaamheidsvouchers uitgaf voor het isoleren van de eigen woning. Mensen kregen daartoe een voucher van 25 euro beschikbaar. Dat werkt enorm stimulerend. Zulke bedragen zijn ideaal voor inspanningen zoals het aanbrengen van tochtstrips en radiatorfolie. Jammer dat Decor Son failliet is gegaan. Het assortiment wordt nu weliswaar overgenomen door andere partijen, maar het gemis van Decor Son werd toch wel even gevoeld. In deze regio kennen we nog geen subsidievouchers, hoewel Drachten wel financiële middelen heeft vrijgemaakt om de verkoop van watertonnen te stimuleren. Alleen een beetje jammer dat is verzuimd om ons bij die actie te betrekken.

Al met al: het is vooral een financiële prikkel die consumenten aanzet tot het kiezen voor het aanbrengen van isolatie. Het verhogen van huiscomfort blijkt minder relevant voor woningeigenaars. Eigenlijk begrijp ik dat ook wel: gezien de kosten van levensonderhoud staat investeren in isolatie niet per definitie bovenaan het wensenlijstje. Mensen zijn gedwongen om flink op hun uitgaven te letten.”

Theo-Jan van Noordenburg, KlusWijs Dodewaard

“De verkoop bevond zich in de periode pal na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne op een hoogtepunt. Stijgende energieprijzen kregen de mensen toen wel wakker geschud dat er iets moest gebeuren aan isolatie van hun woningen. Mede door het normaliseren van de energieprijzen is die aandacht weer verslapt. Dat heeft echter ook met andere factoren te maken, waaronder het faillissement van Decor Son, dat toch ook een flink aanbod isolatiemateriaal in het schap had liggen. Dat verlies is inmiddels aangevuld, maar het verdwijnen van de leveranciers werd toch wel even gevoeld. Ook financiële ondersteuning vanuit de overheid werkt duidelijk als stimulans. Worden zulke subsidies ingeperkt, dan merk je dat direct aan de verkoop. Mensen lijken vooral gericht op financiële prikkels om hun woning te isoleren. Dat isolatie het woongenot vergroot, lijkt niet te willen aanslaan.”
 Na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, toen de energieprijzen fors toenamen, steeg de belangstelling voor energiebesparende maatregelen de pan uit.

Rick Goertz, Karwei Barneveld

“Het beeld dat anderen in de branche aanhalen, zie ik ook terug in deze vestiging: het uitbreken van de oorlog en de stijging van gasprijzen stimuleerde een flinke belangstelling voor subsidiematerialen. Nu de energieprijzen terug zijn op een lager niveau, ervaren mensen het als minder urgent om maatregelen te nemen. Daarnaast zie je natuurlijk ook dat de media een rol spelen bij die belangstelling: als het energievraagstuk volop in het nieuws staat, wakkert dat ook het consumentengevoel aan om maatregelen te nemen.

De noodzakelijkheid om te isoleren wordt nu vooral gevoeld bij verbouwingen. Dan is het volstrekt logisch dat er wordt gekeken hoe de ruimte wordt geïsoleerd. Mensen zijn trouwens sowieso primair geïnteresseerd in maatregelen die direct rendement opleveren, zoals verwarmingsbuisisolatie of radiatorfolie. We hebben nog altijd een flinke voorraad liggen die is ingekocht twee jaar geleden. De belangstelling vorig jaar was beperkt, temeer vanwege de relatief warme winter. Wellicht dat de belangstelling deze winter weer toeneemt.

Het is jammer, zoals ik dat ook hoor van collega’s elders, dat de gemeente Barneveld geen systeem kent met subsidievouchers voor consumenten. Ik hoor van bouwmarkten elders in het land dat daar flink gebruik van wordt gemaakt.”