Column: arbeidsmarkt, bouwpakket zonder handleiding

Vooral in de logistiek is het een ramp. Bestellingen blijven liggen, leveringen lopen vertraging op en de stress stapelt zich op. Het is een vicieuze cirkel: te weinig mensen betekent meer werkdruk voor degenen die er wel zijn, wat weer leidt tot meer ziekteverzuim.

Dan zijn er de oplopende arbeidskosten. De lonen stijgen, de sociale lasten nemen toe en voor je het weet, ben je meer kwijt aan personeel dan aan voorraad. De sector wil concurrerend blijven. Betaalbaar. Voor klanten én voor de sector zelf. Dit zet de marges onder druk en dwingt je om creatief te zijn met je budget. Misschien moet je wel overwegen om meer te automatiseren, maar dat kost ook weer geld.

En dan hebben we Generatie Z nog. De nieuwe lichting die anders denkt, werkt en kiest. Ze zijn opgegroeid met smartphones en sociale media, en hun verwachtingen zijn anders. Ze willen flexibiliteit, betekenisvol werk en een goede balans tussen werk en privé. Maar er zijn gewoon mensen nodig die hun handen uit de mouwen willen steken. Niet alleen achter een scherm willen zitten of op zoek zijn naar de ‘purpose’ van het schap met schroeven. Ze zijn niet bang om van baan te wisselen als ze niet krijgen wat ze willen. Dit vraagt om een andere benadering van personeelsbeleid. Je moet aantrekkelijk zijn als werkgever, niet alleen qua salaris, maar ook qua werkomgeving en cultuur.

Gen Z is geen probleem, maar wel een uitdaging. Ze willen autonomie? Geef ze meer verantwoordelijkheid. Ze willen flexibiliteit? Kijk wat er mogelijk is. Ze willen betekenis? Laat ze zien wat ze bijdragen aan het grotere geheel. Want als ze ergens warm voor lopen, is het impact. En geloof me: als je het goed aanpakt, dan werken ze hard. Alleen niet omdat jij het zegt, maar omdat ze er zelf in geloven.

Dus ja, de arbeidsmarkt zit muurvast. Maar klagen helpt niet. Slimmer organiseren wel. Misschien moet die vracht ‘s avonds eruit, met een ploeg die liever ’s nachts werkt. Misschien moet de zaterdagploeg uit scholieren bestaan, met een bonus als ze blijven plakken. Misschien moet je investeren in interne opleidingen, zodat je die ene handige vakkenvuller in no time opleidt tot magazijnchef.

Het begint met een goede planning en communicatie. Zorg dat je weet wat er speelt op de werkvloer en in de logistiek. Investeer in je personeel, zowel in hun welzijn als in hun ontwikkeling. En wees flexibel, zowel in je personeelsbeleid als in je bedrijfsvoering. Het is een uitdaging, maar met de juiste aanpak kun je de arbeidsmarktproblematiek de baas blijven.

En stel jezelf eens één vraag: waarom zou iemand bij mij willen werken? En nee, “omdat het moet” is geen goed antwoord. Zet je winkel of je distributiecentrum neer als een plek waar mensen iets bijdragen, zich gezien voelen, en zichzelf kunnen zijn. Maak het werk licht waar het zwaar is. Geef vrijheid waar het kan. En gooi af en toe iets ouds overboord.

Dirk Mulder, sectorbanker ING